Eğitim, bir toplumun geleceğini şekillendiren, yetiştirdiği gençleri ülkenin bütün alanlarında değerlendiren ve ülkenin maddi ve manevi kalkınmasına katkı sağlayan en önemli unsurlarından biridir. Eğitimin merkezinde ise rehberlik, mentörlük ve mihmandarlık yapmaları açısından öğretmenler yer alır. Eğitim sisteminin temel taşı olan öğretmenler, ne kadar nitelikli, kaliteli, yetenekli ve donanımlı yetiştirilirler ise her kademede eğitimin kalitesi de o derecede yüksek olur. Öğretmenler, sadece bilgi aktaran kişiler değil, aynı zamanda öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal yeterliliklerini ve becerilerini geliştiren rehberlerdir. Bu nedenle, öğretmen seçim yöntemleri, yetiştirme politikaları ve öğretmenlik hayatlarında hizmet içi eğitim programları ile kişisel ve mesleki gelişimlerinin desteklenmesi, eğitim kalitesini doğrudan etkileyen faktörlerdir.

Ülkemizde öğretmen yetiştirme eğitim fakülteleri eliyle yapılmaktadır. Maalesef eğitim fakültelerine seçilen öğretmen adayları için sadece sınav puanı dikkate alınmakta ve başka da bir kriter ve seçenek bulunmamaktadır.

Öğretmen yetiştirme politikamız ise, sadece teorik bilgilerle yetiştirmeyi benimseyen, başkaca çalışmalara, gelişmelere ve yeniliklere uzak duran bir yapıyı hala sürdürmektedir. Genel itibarla eğitim fakültelerinde öğretmen adaylarına, pedagojik teoriler ve öğretim metodolojileri hakkında derinlemesine bilgi sağlayan dersler sunulmaktadır. Ayrıca sadece son sınıfta adaylar, gerçek sınıf ortamlarında gözlem yapma ve öğretme fırsatı bulmaları için toplamda ortalama 90 saatlik bir uygulama eğitimine gönderilmektedir. Dünya ortalaması ise 550 saattir. Bu, teorik bilginin pratiğe dökülmesini sağlar.

Öğretmen olarak çalışanların gelişimleri için Meb merkezi ve mahalli hizmet içi eğitimler düzenlemektedir. Milli Eğitim Bakanlığı merkezi hizmet içi eğitim işlerini öğretmen yetiştirme Genel Müdürlüğü altında yapmakta ve Türkiye’nin farklı bölgelerinde yatılı olarak hizmet veren hizmet içi eğitim merkezlerinde yürütmektedir. Bunun dışında İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri tarafından da mahalli olarak düzenlenen hizmet içi eğitimlerde öğretmenlerin mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sunmaya çalışılmaktadır.

Ancak bu hizmet içi eğitimlerde alınan eğitimlerin bir kısmı faydalı olmakla birlikte büyük bir kısmı yeterli katkıyı sağlayamamak da ve katılan öğretmenlerin ilgisini çekmemektedir. Sadece ilgi çekmek değil gelişimlerine de maalesef katkı sağlayamamaktadır. Ayrıca son dönemde ÖBA üzerinden öğretmenlere online olarak hizmet içi eğitimler de düzenlenmeye başlamış olup öğretmen eğitimleri noktasında doğru konu ve bu konuyu verecek doğru hoca seçimiyle güzel geri dönüşler ve memnuniyetler oluşturmuştur.

Bunların yanında öğretmen eğitimleriyle alakalı sivil toplum kuruluşlarının (ÖRAV, İGEDER, ÖĞDER, YEKDER, KODA gibi) ve sendikaların da çalışmaları bulunmaktadır. Bu çalışmalarla da öğretmenlerin kişisel ve mesleki gelişimine katkı sağlayacak gerek sohbet gerek seminer gerekse atölye çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalara katılan öğretmenler kendilerine sunulan bu hizmetlerin artarak devam etmesini talep etmektedirler.

Bu manada Eğitim Bir Sen sendikasının MAİV Akademi adı altında başlatmış olduğu, içerisinde öğretmen ve yöneticiler için eğitimlerin bulunduğu eğitimler, 3 yılda 50 binden fazla öğretmenin bu eğitimlerine katılmasını sağlamıştır. Bu çalışma genelde online olarak, hafta içi akşamları, 3 eğitim başlığından oluşmaktadır. Bu eğitimler şu anda MEB’de veya özel sektörde çalışan öğretmen, müdür yardımcısı ya da okul müdürü arkadaşlar tarafından verilmektedir.

Bu tür çalışmaların artarak devam etmesi ülkenin en önemli meslek grubunu oluşturan öğretmenlerimizin kişisel ve mesleki gelişimlerinin güçlendirilmesi, ülkemiz eğitiminin ve öğretiminin daha nitelikli, kaliteli ve güzel hale gelmesini sağlayacaktır.

Sonuç olarak öğretmenlere yapılacak tüm asenkron, senkron ve yüz yüze yapılacak çalışmalar eğitimimize, öğretimimize ve gençlerimize yansıyacak, daha mutlu öğrenci, öğretmen ve okul ortamının oluşmasına atkı sağlayacaktır. Bu noktada birkaç tavsiyeyi de sunarak yazıma son vermek istiyorum.

· Mevcutta MEB’de ve özel sektörde çalışan öğretmenlere duyurular yapılarak atölye eğitimi veren veya verebilecek eğitimleri olan öğretmenleri androgoji (yetişkin eğitimi) eğitiminden geçirerek formatör olarak illerde görevlendirmek çalışmayı daha yaygınlaştırmayı sağlayacaktır.

· Hizmet içi eğitimlerde meslektaş öğrenmesi yöntemini daha çok tercih ederek öğretmenlerin birbirlerinden öğrenmelerini sağlamak çok faydalı olacaktır,

· Eğitim başlıklarının belirlenirken öğretmenlerin işine yarayacak, ertesi gün derse gittiklerinde sınıfta öğrencileriyle uygulayabilecek eğitim başlıkları tercih etmek daha faydalı olacaktır,

· Atölye çalışmalarının fazlalaştırılması, etkileşimin arttırılmasını ve öğrenmenin daha etkili olmasını sağlayacaktır.

· Eğitimlerde hibrit öğrenme yöntemi kullanılarak hem online hem de yüz yüze eğitimlerin yapılmasını sağlamak birbirini tamamlayan güzel bir çalışmayı ortaya çıkaracaktır.

· Farklı başlıklarda hizmet içi eğitimler tüm Türkiye’de yapıldıktan sonra turnuvalar, hecatonlar yarışmalar ve büyük çaplı etkinliklerle öğretmenlerin katılımları sağlanarak geri dönüşlerde alınmalıdır.

· Eğitimlerden sonra mutlaka anketler düzenlenerek eğitimlerin içerik ve eğitimci memnuniyetleri ölçülmeli ve bu geri dönüşlere göre gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

· Hizmet içi eğitimlere katılmış, istekli ve öne çıkan öğretmenlerden formatör olmak isteyenler değerlendirilerek onları da hizmet içi eğitim eko sisteminin içine dahil etmek güzel olacaktır.

Yazımızı Henry Ford’un şu sözü ile sonlandırmış olalım, “Öğrenmeyi bırakan kişi yirmisinde de olsa, sekseninde de olsa yaşlıdır. Yaşamdaki en muhteşem şey zihni genç tutmaktır.”

MUSTAFA CANITEZ - EĞİTİM YÖNETİCİSİ